Instytut Nauk Biologicznych
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego


Pracownicy


Profesor emerytowany

Prof. dr hab. Krzysztof W. Opaliński


Kierownik Laboratorium Hydrobiologii i Ochrony Wód; Kierownik Zakładu Ekologii Środowisk Wodnych i Lądowych.
orcid no

Wykształcenie


Uniwersytet Warszawski

Magisterium

1968

„Zespoły makrofauny litoralu Jeziora Mikołajskiego".

Instytut Ekologii PAN

Doktorat

1974

„Oddychanie wyizolowanych skrzel małża Unio pictorum”.

Instytut Ekologii PAN

Habilitacja

1992

“Respiratory metabolism and metabolic adaptations of the Antarctic krill, Euphaysia superb”.

Instytut Ekologii PAN

Profesura

2007

Dorobek: prace dotyczące tempa metabolizmu bezkręgowców lądowych, słodkowodnych i morskich

Sylwetka naukowa


Głównym nurtem badań był i jest przepływ energii na poziomie osobniczym przez bezkręgowce lądowe (Spitsbergen, Polska), słodkowodne (Spitsbergen) i morskie (Antarktyka, Arktyka, Pacyfik tropikalny, Bałtyk, Zalew Wiślany), młodociane stadia ryb (Pacyfik, Zalew Wiślany) oraz na poziomie populacyjnym (Zalew Wiślany) i ekosystemowym (tundra spitsbergeńska, pelagial Zalewu Wiślanego, psammon wiślany). Metody bioenergetyczne (przepływ energii, alokacja materii) zastosowane zostały w badaniach nad konkurencją międzygatunkową (stadia młodociane ryb morskich) oraz nad konkurencją wewnątrzpopulacyjną ryb i bezkręgowców. Za najważniejsze osiągniecia badawcze należy uznać stwierdzenie występowania zjawiska Metabolic Cold Adaptation i Zone of Relative Temperature Independence u antarktycznego kryla Euphausia superba, co wyjaśnia aktywność tego zwierzęcia w wodach antarktycznych w temperaturze -1,8oC oraz stwierdzenie odżywiania się przez kryl nie tylko fitoplanktonem, ale również (czasami głównie) zooplanktonem. Materiał do badań zbierano uczestnicząc w naukowych ekspedycjach morskich i lądowych organizowanych przez Polską Akademię Nauk, Rosyjską Akademię Nauk, Unię Europejską i Uniwersytet Svalbardzki (Norwegia). Godnym uwagi wynikiem badań nad konkurencją wewnątrzpopulacyjną jest stwierdzenie, że konkurencja ta jest bardzo kosztowna energetycznie w wyniku czego produkcja masy ciała zwierząt konkurujących jest niższa niż niekonkurujących. W wyniku dziesięcioletnich badań nad przepływem energii przez ekosystem Wisły na odcinku warszawskim stwierdzono, że najaktywniej procesy rozkładu materii organicznej (między innymi ścieków komunalnych) przebiegają w plaży zalanej wodą, oraz w plaży wynurzonej, natomiast kolumna wody wiślanej i plaża pod wodą są per saldo producentami materii organicznej w Wiśle. Prof. Opaliński jest laureatem Medalu Prof. Kazimierza Demela za wybitne zasługi w dziedzinie biologii i ekologii morza.



Badania naukowe

Granty, projekty, ekspertyzy, badania

2007/2011, (MNiSW, Nr N 304 03 442 33), Przepływ energii przez piaszczyste łachy wiślane.
2008/2012, (MNiSW, Nr N304347439), Przepływ energii przez piaszczyste ławice i plaże Wisły oraz ich potencjalna rola w rozkładzie materii organicznej.
2013, (SYMFONIA, Nr 2013/08/W/NZ8/00702), Consilience for Vistula - CONVIS. Task 5. „Assessment of the biocatalytical potential of Wisła riverine sediments”.


Wybrane publikacje


Kotwicki L., Grzelak K., Opalinski K.W., Weslawski J.M., 2018. Total benthic oxygen uptake in two Spitsbergen Arctic fjords under different hydrological regimes. Oceanologia 60:107-113.

Uchmański J., Opaliński K.W., Rau K., 2018. Intraspecific competition in an island environment: variability and dispersal of terrestrial snail Helix adaspersa adaspersa.

Mueller, 1774 (Gastropoda: Helicidae). Acta Zoologica Bulgarica, Suppl. 12:25-39.

Uchmański J., Opaliński K.W., Rau K., Uvarov A., 2017. Dispersal and individual variability: laboratory experiments with the woodlouse Porcelio scaber. Studia Ecologiae et Bioeticae 15:15-21.