Pracownicy zakładu:
dr Anna Augustyniuk-Kram
dr Izabella Olejniczak
dr Zbigniew Wyżewski
mgr Kamil Karaban
mgr Paweł Boniecki
Tematyka badawcza Zakładu skupia się w głównej mierze na badaniu liczebności, różnorodności i struktury zespołów organizmów glebowych (mikroorganizmów, nicieni, skoczogonków, roztoczy i dżdżownic) w ekosystemach naturalnych i przekształconych przez człowieka (np. agroekosystemy, pożarzyska, obszary zurbanizowane) oraz ich roli w funkcjonowaniu podsystemu glebowego.
Bardzo ważnym elementem badań są interakcje w glebowej sieci troficznej, ze szczególnym uwzględnieniem wzajemnych związków mikroorganizmów, fauny glebowej i roślinności oraz ich wpływ na przebieg podstawowych procesów, takich jak produkcja pierwotna, dekompozycja czy oddychanie gleb.
Główne tematy badań
1/ Wykorzystanie organizmów glebowych do oceny i porównania wpływu różnych systemów użytkowania gleby (np. systemu bezorkowego lub konserwującego (strip-till) w stosunku do tradycyjnej głębokiej orki gruntów; wieloletniej monokultury w stosunku do płodozmianu; uprawy ekologicznej do konwencjonalnej) na aktywność biologiczną i zdrowotność gleby. Uzyskane wyniki pozwolą wskazać sposoby postępowania sprzyjające kumulacji próchnicy glebowej i trwałego zachowania żyzności i zasobności gleby. Badania prowadzone są obecnie w krajobrazie rolniczym woj. mazowieckiego i warmińsko-mazurskiego.
2/ Wykorzystanie struktury zespołów organizmów glebowych do oceny stanu gleby po zastosowaniu fosfogipsów i osadów ściekowych do produkcji biomasy konopi włóknistych (pola doświadczalne MODR-Poświętne w Płońsku), w trakcie rekultywacji terenów zdegradowanych w rejonie Kopalni Węgla Brunatnego Konin z zastosowaniem uprawy konopi włóknistych (Kazimierz Biskupi) oraz po zanieczyszczeniu gleby nanorurkami węglowymi.
3/ Badania nad bioróżnorodnością gleb obszarów zurbanizowanych (tereny zieleni miejskiej oraz parki Warszawy – Młociński, Skaryszewski, Pole Mokotowskie, Łazieńkowski). Ich celem jest poznanie stanu zróżnicowania organizmów glebowych aglomeracji warszawskiej oraz wskazanie sposobów zagospodarowania sprzyjających utrzymywaniu się możliwie wysokiej różnorodności biologicznej miasta.
4/ Od 2018 roku we współpracy z Kampinoskim Parkiem Narodowym rozpoczęto monitoring aktywności biologicznej gleby renaturyzowanych siedlisk murawowych na wydmie Łużowa Góra znajdującej się na terenie parku.
5/ Badania o znaczeniu praktycznym: poszukiwanie wysoko wirulentnych szczepów grzybów owadobójczych celem ich wykorzystaniem w biologicznych metodach ochrony roślin przed szkodnikami; badania skuteczności naturalnych wyciągów roślinnych w zwalczaniu wybranych bakteryjnych fitopatogenów.
6/ W ramach zagranicznej współpracy naukowej Zakład prowadzi badania dotyczące sukcesji pierwotnej zespołów nicieni na wulkanicznej wyspie Surtsey; wpływu naturalnego ocieplenia gleby na Islandii na różnorodnosć i strukturę zespołów nicieni; interakcji pomiędzy gatunkami obcego pochodzenia (inwazyjnymi) a rodzimymi gatunkami dżdżownic w Zachodniej Syberii; funkcjonowania mezofauny glebowej z obszarów polarnych i sub-polarnych (w Dalnych Zelencach na Półwyspie Kolskim, Rosja)
Współpraca krajowa:
Katedra Agroekosystemów, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie; Katedra Biologicznych Podstaw Rolnictwa i Edukacji Środowiskowej, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersytet Rzeszowski; Zakład Biologii Środowiska i Higienizacji Wsi, Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach; Pracownia Nematologiczna, Nematologiczne Centrum Diagnostyczno-Szkoleniowe, Muzeum i Instytut Zoologii PAN; Pfeifer & Langen Polska S.A. filia w Glinojecku; Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Warszawie (oddział Poświętne w Płońsku).
Współpraca zagraniczna
Faculty of Environmental and Forest Sciences – The Agricultural University of Iceland, Hvanneyri (Islandioa); A.N. Severtsov Institute of Ecology and Evolution, Russian Academy of Sciences, Moscow (Federacja Rosyjska); Omsk State Pedagogical University, Omsk (Federacja Rosyjska); Research station in Dalnie Zelentsy, Murmansk Marine Biological Institute, Russian Academy of Sciences, Murmansk (Federacja Rosyjska).
Gwiazdowicz D.J., Zawieja B., Olejniczak I., Skubała P., Gdula A.K., Coulson S.J., 2020. Changing Microarthropod Communities in Front of a Receding Glacier in the High Arctic. Insects 11, 226. DOI: 10.3390/insects11040226.
Hewelke E., Górska E.B., Gozdowski D., Korc M., Olejniczak I., Prędecka A., 2020. Soil Functional Responses to Natural Ecosystem Restoration of a Pine Forest Peucedano-Pinetum after a Fire. Forests ID: forests-715456. DOI: 10.3390/f1103028.
Walker T.W.N., Janssens I.A., Weedon J.T.,Sigurdsson B.D., Richter A., Peñuelas J., Leblans N.I.W., Bahn M., Bartrons M., De Jonge C., Fuchslueger L., Gargallo-Garriga A., Gunnarsdóttir G.E., Marañón-Jiménez S., Oddsdóttir E.S., Ostonen I., Poeplau Ch., Prommer J., Radujković D., Sardans J., Sigurðsson P., Soong J.L., Vicca S., Wallander H., Ilieva-Makulec K., Verbruggen E., 2020. A systemic overreaction to years versus decades of warming in a subarctic grassland ecosystem. Nature Ecology and Evolution 4: 101–108.
Wyżewski Z., Gregorczyk-Zboroch K., 2020. Zakażenia bakteryjne problemem współczesnej medycyny. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.